Skip to main content

.....आणि पासपोर्ट हरवला


"सुब्या, माझी वेस्ट बॅग बस मध्ये राहिली", अजाने डोक्यावर हात मारून मला सांगितलं.  तो टॅक्सीत जाऊन पुढच्या सीटवर बसला होता.  मी आणि संदीप मागे बसत होतो.  त्याने सवयीप्रमाणे कमरेवरची बॅग पुढे करण्यासाठी हात मागे टाकला आणि त्याला समजलं की बॅग नाही.  तो तसा झटकन उतरला.  बस बऱ्यापैकी पुढे निघून गेली होती.  धावत जाऊन पकडणं तर शक्यच नव्हतं.  फक्त पैसे गेले असते तर ठीक होत पण सोबत आम्हा तिघांचे पासपोर्ट त्यात होते त्यामुळे आम्हा तिघांनाही धडकी भरली.  टॅक्सी ड्रायव्हरला आम्ही बसचा पाठलाग करायला सांगितलं.  त्याने तुटक्या फुटक्या इंग्लिशमध्ये "पैसे आहेत का?" विचारलं.  आमच्याकडे इंडियन करन्सी आहे असं त्याला सांगितलं.  या संवादात एवढा वेळ गेला की बस पुढे निघून गेली होती.  बसचा पाठलाग करून फायदा नव्हता.  आम्ही कुआला लमपूर च्या हॉटेल मध्ये चेकइन करायचं ठरवलं व टॅक्सी त्या दिशेने नेली.

मलेशियामध्ये पब्लिक ट्रान्सपोर्टपण प्रायव्हेट कंपनीकडे असतो.   तिथे पोहचेपर्यन्त अजाने त्या ट्रॅव्हल कंपनीला फोन करून बसची माहिती घेतली.  आमचा स्टॉप लास्ट असल्याने ती बस आता त्यांच्या टर्मिनलमध्ये पार्किंगसाठी गेली होती.  अजाने त्या ड्राइवरचा पर्सनल नंबर घेतला.  ड्रायव्हरला फोन केला होता पण त्याला इंग्लिश कळत नव्हतं आणि अजाला त्याची भाषा. हॉटेलच्या रिसेप्शन पॅसेज मध्येच तिथल्या मॅनेजरशी अजयने इंग्लिशमध्ये संवाद साधून प्रॉब्लेम सांगितला व ड्रायव्हरशी बोलायला सांगितले.  पण आता ड्रायव्हर फोन उचलत नव्हता.  "नाईट शिफ्ट करून आल्यावर झोपतात हे ड्रायव्हर", मॅनेजरने सांगितलं.  आम्हाला हॉटेलमध्ये रूम चेकइन करून दिला होता.  खूप वेळाने फोन उचलल्यावर ड्राइवरने सांगितलं की, 'सगळे उतरल्यावर त्याने बस चेक केली पण काही नव्हतं.  शेवटी उतरणाऱ्या पॅसेंजर ने घेतलं असेल तर माहीत नाही'.  त्याच उत्तर आम्हाला पटलं नाही.  तिथे जाऊन चेक करतो म्हटल्यावर, 'टर्मिनल मध्ये बस साफ सफाईला जाते.  असेल जरी बसमध्ये तरी ते आतापर्यंत कुठल्या तरी साफसफाई कामगाराने काढून घेतल असेल.  आणि एकदा घेतल्यावर कुणी कबूल येत नाही' असं वरून त्याने सांगितलं.  आता टेन्शन थोडं वाढलं होत.  दोन दिवसानंतर भारतात परत यायची तिकीट बुक होती पण आता पासपोर्टशिवाय जाणार कसं?  हा प्रश्न होता.

"आउटपास मिळतो पण आपल्याला त्यांना लवकर देण्यासाठी रिक्वेस्ट करावी लागेल", अजाने सांगितलं.  आम्ही रूमवर जाऊन पटापट आवरलं.  आउटपाससाठी जुन्या पासपोर्टची कॉपी लागणार होती.  मेलवर असावी म्हणून बाजूच्या मोठ्या हॉटेलच्या लॉबीमध्ये असणाऱ्या फ्री इंटरनेट कनेक्टेड कॉम्प्युटरवर आम्ही गेलो.  पण माझ्या मेलवर कॉपी नव्हती.  आपल्या ओरिजिनल डॉक्युमेंटच्या स्कॅन कॉपी नेटवर ठेवण किती गरजेचं आहे हे त्यावेळी मला कळालं.  आता घरी फोन करून झेरॉक्स आहे का पहावी लागेल.  पण घरी सांगितलं तर घाबरतील म्हणून अजयच्या फोनवरून अन्नाला फोन केला व घरी सांगू नको या टर्मवर त्याला कॉपी चेक करायला सांगितली.  पण कॉपी सापडली नाही.  आता काय परवा आम्ही भारतात जात नाही अशी आमची मनस्थिती झाली होती.

आम्ही तसेच टॅक्सी करून पोलीस कम्प्लेंट करण्यासाठी पोलीस स्टेशनला गेलो.  एखाद्या कॉर्पोरेट ऑफिसला लाजवेल अशी ती बिल्डिंग व तशीच ऑनलाइन सिस्टीम.  त्यांनी सगळं समजून घेऊन लगेच एक एफ. आय. आर. कॉपी प्रिंट मारून दिली.   यावेळेत टॅक्सी ड्राइवरबरोबर आमची ओळख झाली होती.  त्याला आमचा प्रॉब्लेम सांगितला व बस ड्राईवरला फक्त पासपोर्ट द्यायला सांगा अस आम्ही त्याला बस ड्राइवरशी बोलायला सांगितलं.  त्याने मलेशियन भाषेत त्या ड्रायव्हरशी संवाद साधला पण तो ड्रायव्हर काही कबूल येत नव्हता.  जर त्याने कबूल केलंही असत तर बाकीच सामान पण त्याच्याकडेच आहे हा संशय साहजिकच बळावला असता.  पर्याय नाही बघून शेवटी कंटाळून आऊटपासच काढू अस ठरलं.

दुसऱ्या दिवशी आउटपाससाठी जायचं म्हणून आम्ही हीच टॅक्सी बुक केली.  आम्हाला हॉटेलवर सोडून अजा त्याच्या ऑफिसमधून काही कॅश ऍडव्हान्स सॅलरी म्हणून अरेंज होते का ते पाहायला गेला.  कारण आमच्याकडे फक्त इंडियन करन्सी होती व अजाचं ए. टी. एम. सुद्धा त्या बॅगेतून गेलं होतं.  अजा गेली दीड वर्ष मलेशियामध्येच पेनांग एअरपोर्टवर काम करत होता व पेनांगमध्ये आम्ही त्याच्याच घरी राहत होतो.  एअरपोर्ट कुआला लमपूरला आहे म्हणून आम्ही शेवटचे 2 दिवस तिकडे राहणार होतो व तिकडून भारतात येणार होतो.  अजय तसाच परत पेनांगला जाणार होता.  त्याच ऑफिस कुआला लमपूरमध्येच असल्याने आता आर्थिक मदतीसाठी तो एक ऑप्शन होता.   रात्रभर पेनांग ते कुआला लमपूर प्रवास करून आम्ही सकाळी उतरल्यावर हा प्रकार घडला होता आणि आमची तारांबळ उडाली होती.  परदेशात जाऊन आपली ओळख पटवून देण्याचं पासपोर्टसारखं महत्वाचं डॉक्युमेंट आपल्याकडे नसेल तर तिथे फिरण्याची सोडाच पण परत मायदेशी परतण्याची शाश्वतीसुद्धा कमीच.




मलेशियामध्ये सरकारी काम पाहण्यासाठी एक पूर्ण वेगळं शहरच आहे ज्याच नाव आहे पुत्राजया.  बी.के.सी मध्ये कॉर्पोरेट कल्चरचा येणारा फील तिकडच्या सरकारी ऑफिसेसना आहे.  तिथे कागदपत्रांवर काहीच चालत नाही.  सगळं कम्प्युटराईज.  टोकन सिस्टमने नंबर्स.  माझ्या पाकिटात असणारे ओरिजनल डॉक्युमेंट त्यांनी वेरीफाय केले.  नंतर एक साऊथ इंडियन दिसणाऱ्या बाईंकडे आमची सूत्र सोपवली गेली.  तिने काही प्रश्नोत्तरे केली व ४ दिवसात आउटपास मिळेल असं  सांगितलं.  आमची फ्लाईट परवाची होती.  "आमची ही फ्लाईट जर मिस झाली तर नवी तिकीट बुक करायला आमच्याकडे पैसे नाहीत", हा अजाने सुचवलेला युक्तीवाद आम्ही वापरला.  तिने थोडा वेळ थांबायला सांगितले.  लगेच इंडियन अँबसीला कॉल करून आमच्या पासपोर्टच्या सॉफ्टकॉपी तिने  मागवून घेतल्या.  सगळं वेरीफाय करून झाल्यावर "उद्या येऊन आउटपास घेऊन जा" अस सांगितलं.  आमच्या जीवात जीव आला होता.  म्हणजे आता भारतात परत जाऊ याची खात्री पटली होती. पण मला अजाचं टेन्शन होत.  आम्ही कसेही भारतात गेलो असतो पण त्याला अजून इथेच राहून पुढे काम करायचं होतं.  त्याच्या पासपोर्टमध्ये त्याच वर्किंग परमिट होत.  संध्याकाळी हॉटेलवर काही पैसे मिळतात का म्हणून आज त्याची दुसरी बॅग चेक होता आणि त्याला बॅगेत त्याचा पासपोर्ट सापडला.  म्हणजे हरवलेल्या त्या छोट्या बॅगेत फक्त माझा आणि संदीपचाच पासपोर्ट होता तर.  आम्ही जवळजवळ नाचायलाच लागलो.  मलेशियामध्ये बाहेरच्या देशातली माणसं दिसली की पोलीस लगेच पासपोर्ट विचारतात व पासपोर्ट नसेल तर सरळ पोलीस स्टेशनला नेतात हे ऐकलं होतं म्हणून संध्याकाळी थोडं दबकूनच ट्विन टॉवर फिरून आलो.  तशी एफ. आय. आर. ची कॉपी खिशात होतीच.   हा असा नियम भारतात नाही.  त्यामुळे कोणत्याही देशातली लोक बिनधास्त इकडे आपल्याला फिरताना दिसतात.

दुसऱ्या दिवशी त्याच टॅक्सी ड्राइवरला कॉल करून आम्ही पुत्राजयाला जाऊन आउटपास घेतला.  त्या बाईला कितीवेळा थँक्स बोललो असू मलाच आठवत नाही पण ती त्यावेळी इतक्या पटकन काम करून देणारी देवदूतच भासली.  भारतात हेच काम करून घ्यायला किती त्रास झाला असता याची जाणीव असल्यानेच तिने केलेल्या कामाच महत्व कळत होतं.  शेवटी अंधार माहीत असेल तरच उजेडाच महत्व कळतं.  येता येता पुत्राजयाच्या आजूबाजूची स्थळं आम्ही पाहिली.  आमचा टॅक्सी ड्रायव्हरसुद्धा चांगला असल्याने त्याने आम्हाला त्याला माहित असलेल्या सगळ्या स्थळांची माहिती दिली.

ज्या दोन दिवसात आम्ही मलेशियाची राजधानी फिरायला आलो होतो त्याच दोन दिवसात आम्हाला मलेशियाचा सरकारी कारभार पाहायला मिळाला.  अगोदरचे ५ दिवस तसे आम्ही फिरून वैगेरे मजा केली होतीच पण हा थ्रिल अनुभवणे म्हणजे ही ट्रिप अविस्मरणीय करणे असच काहीतरी होत

धन्यवाद,
सुबोध अनंत मेस्त्री
९२२१२५०६५६

#sahajsaral

Comments

Popular posts from this blog

"तुमची प्रत्येक गोष्ट ट्रॅक होतेय!" 😮

" तुमची प्रत्येक गोष्ट ट्रॅक होतेय!" "If you are not paying for the product, then you are the product." नेटफलिक्सवर "सोशल डीलेमा" आणि "द ग्रेट हॅक" या दोन डॉक्युमेंटरी पहिल्या.  याच इंडस्ट्रीमध्ये बरीच वर्ष काम करत असल्याने सोशल मीडिया ॲप्सचे इंटर्नल वर्किंग बऱ्यापैकी माहीत होतंच पण यात ते अजून प्रखरपणे  हायलाईट झालं. "मुळात सगळ्याच गोष्टी फ्री मध्ये देणाऱ्या गूगल, फेसबुक, इंस्टाग्राम, व्हॉट्सॲप सारख्या कंपन्या इतक्या श्रीमंत कशा?" असा प्रश्न मी कायम माझ्या सेशन मध्ये विचारतो.  यात नॉन टेक्निकल म्हणून मला बरीच उत्तर समोरच्या प्रेक्षकांकडून मिळतात जसं की, "इंटरनेट कंपनी त्यांना वापराचे पैसे देत असेल किंवा ते आपला डेटा विकत असतील".  काही लोक "ॲडवर पैसे कमवत असतील" असंही सांगतात पण ते नक्की कसं हे सांगता येत नाही.  हेच नेमकं या दोन्ही डॉक्युमेंटरीज मध्ये कव्हर केलं आहे. "त्यांना तुमच्यात इंटरेस्ट नाही तर तुमच्या इंटरेस्टमध्ये इंटरेस्ट आहे".  ज्यावेळी अमेरिकेचं इलेक्शन झालं होतं त्यावेळ केंब्रिज ॲनालिटीका या डे

माणुसकीची भिंत

माणसाने कोणत्या गोष्टीच्या प्रेमात पडावं किंवा कोणत्या गोष्टीचा ध्यास घ्यावा हे प्रत्येक व्यक्तींच्या मूळ स्वभावानुसार ठरत असतं.  काही व्यक्ती स्वतःकडे खूप काही असून दुनियेसमोर फक्त आपल्या समस्या घेऊन उभ्या राहतात तर काहीजण स्वतःकडे जे आहे त्यातला काही भाग समाजाला कसा उपयोगी ठरेल यासाठी कायम प्रयत्न करतात.  पुंडलिक दुसऱ्या प्रकारात मोडतो. माझी आणि पुंडलिकची ओळख तशी बऱ्याच वर्षांपूर्वीची.  एका भेटीत सगळ्यांनाच रुचेल असा हा व्यक्ती नाही.  परखड आणि स्पष्ट बोलणारा.  तसं माझंही अगदी पहिल्या भेटीत जमलं नाही.  आमची नाळ जुळण्यासाठी सहाएक महिने आरामशीर गेले असतील.  पण जो बंध घट्ट झाला तो कायमचाच.  बाहेर बाहेर कणखर दिसणारा हा व्यक्ती अत्यंत संवेदनशील व हळवा आहे.  खरंतर माणूस हा समाजशील प्राणी पण सध्याच्या व्यक्ती सोशल मोडियासारख्या वर्चुअल समाजात वावरतात.  पुंडलिक दोघांचं तारतम्य बरोबर राखून आहे.  उलट त्याला खऱ्याखुऱ्या समाजात वावरणं जास्त आवडतं.  एकदोन वर्षांपूर्वी पुंडलिकने "माणुसकीची भिंत" हा कन्सेप्ट माझ्यासमोर मांडला. आपण अशी एक भिंत उभी करायची ज्यावर आपल्याला नको असले

"उद्योजकतेची दिवाळी"

  "पप्पा, मी यावर्षी पण कंदीलाचा बिजनेस करणार आहे", सार्थक मोठ्या उत्साहात परवा मला सांगायला आला. "कस्टमर कोण? अजय काका?", मी गमतीने विचारले.  गेल्यावर्षी बिजनेसच्या पहिल्या वर्षात अजय काका हा एकच कस्टमर होता. सार्थकला प्रोत्साहन म्हणून त्याने कंदील घेतले आणि पेमेंट म्हणून काही शेअर्स त्याला गिफ्ट म्हणून पाठवले. "यावर्षी अजय काकाला आम्ही पार्टनर म्हणून घेणार. प्रत्येक कंदीलामागे कमिशन देणार", सॉफ्टवेअरमध्ये बिजनेस डेव्हलपमेंटच काम बघणारा अजा, कंदील विकताना कसा दिसेल या कल्पनेने हसू आलं.  अजय काका सार्थकचा हक्काचा माणूस आहे.  आणि अजय काकाला पण सार्थकचं भारी कौतुकही आहे. "परीक्षा संपल्यावर सगळं", मी सार्थकला सांगितलं. आज परीक्षा संपवून घरी आला आणि अण्णासोबत जाऊन त्याने कंदीलाच सामान आणलं. अण्णाकडून मदतीच प्रॉमिस घेतलंच होतं. पार्टनरशिपची ऑफर टाकण्यासाठी अजय काकाला फोन करा म्हणून माझ्या मागे लागला होता. पण हे सगळं त्यानेच करावं हे त्याला मी सांगितलं. फोन लावून त्याच्याकडे दिला पण लाजत असल्याने तो धावत मम्मीकडे गेला. मम्मीनेही माझं बोलणं ऐकलं असल्याम